การใช้ซอฟท์แวร์สำหรับการออกแบบติดตั้งระบบผลิตไฟฟ้าด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ รวมถึงการประมาณการ พลังงานไฟฟ้าที่ผลิตได้ ก็มีอยู่หลายโปรแกรม ที่มีให้เราได้เลือกใช้ มีทั้งแบบเสียเงิน แบบฟรี ทั้งอย่างง่าย หรือยาก ก็ว่ากันไป ซึ่งจากการที่ทีมงานได้ลองใช้งานแล้ว ก็เลยแคปเจอร์ มาแนะนำในเบื้องต้นก่อนเพื่อเป็นแนวทาง เผื่อท่านใดสนใจ จะได้ไปลองเล่นดูมั่ง

1. ซอฟท์แวร์ ของค่าย SMA ซึ่งเป็นผู้ผลิตโซล่า อินเวอร์เตอร์ : Solar Inverter รายใหญ่ของโลก จากประเทศเยอรมัน มีโปรแกรมที่จัดการผ่านเว็บไซท์ โดยเข้าไปลองเล่นฟรี ที่  https://www.sunnydesignweb.com ความยาก ง่าย การใช้งานของโปรแกรมนี้ ก็อยู่ในระดับปานกลาง แต่ที่เป็นข้อจำกัดคือการออกแบบต้องใช้อินเวอร์เตอร์ ยี่ห้อ SMA ในการออกแบบเท่านั้น (ก็ของเค้าเองนิ จะทำให้ยี่ห้ออื่นทำไมหล่ะ )

การออกแบบ ด้วยซอฟท์แวร์ ตัวนี้ของ SMA ทำให้ผมได้มุมมองใหม่ในการออกแบบคือ...............แต่น..แต้น..แต๊น..  (เอาไว้ค่อยเฉลยในตอนที่ทำคู่มืออย่างละเอียดแล้วกันครับ เพราะมีรายละเอียดเยอะ) ซึ่งทำให้ Performance เพิ่มขึ้นจากเดิมจริงๆด้วยครับ 

ในตอนนี้จะแคปเจอร์ หน้าตามาให้ดูแบบคร่าวๆก่อน (ยั่วน้ำลาย) คู่มือการใช้งานทีละสเต็ป โอกาสอำนวย ก็จะมาแนะนำกันอีกทีครับ

2. ซอฟท์แวร์ ของค่าย SolarEdge  >>https://www.solaredge.com/us/products/installer-tools/designer ซึ่งเป็นผู้ผลิตอินเวอร์เตอร์ ยี่ห้อ SolarEdge สัญชาติอิสราเอล ที่เป็นอินเวอร์เตอร์ แบบที่มี Power Optimizer ติดใต้แผง โดยซอฟท์แวร์ตัวนี้ จะต้องดาวน์โหลดไปติดตั้งที่เครื่องคอมพิวเตอร์ของเรา

การออกแบบก็จะคล้ายของ SMA ก็คือต้องเลือกอินเวอร์เตอร์ ยี่ห้อ SolarEdge เท่านั้นและก็จะมีช๊อยส์ ให้เลือกว่าจะใช้ อินเวอร์เตอร์ ขนาดเท่าใด จำนวนกี่ตัว รวมทั้งแนะนำขนาดและจำนวนตัว Power Optimizer ด้วย ซึ่งสรุปตอนท้ายของรายงาน ก็จะประมาณการพลังงานที่ผลิตได้ มาให้ด้วย 

3.PVWATTS >> https://pvwatts.nrel.gov ซอฟท์แวร์ของค่าย กระทรวงพลังงานสหรัฐอเมริกา อันนี้ไม่พูดไรมาก เจ็บคอ เพราะได้จัดทำคู่มืออย่างละเอียดยิบๆ แล้ว เชิญเข้าไปดูที่นี่ วิธีประมาณการค่าการผลิตกระแสไฟฟ้า ก่อนติดตั้งโซล่าเซลล์แบบง่ายๆ(SolarRoof X-Ray7)   อีกทั้งได้จัดทำเป็น VDO อธิบาย เข้าดูที่นี่ VDO ประมาณการค่าการผลิตกระแสไฟฟ้า ก่อนติดตั้งโซล่าเซลล์ ด้วย PVWATTS

4. PVSYST PHOTOVOLTIAC SOFTWARE >> www.pvsyst.com  ซอฟท์แวร์ในตำนาน สำหรับนักออกแบบระบบโซล่าเซลล์ มืออาชีพ ที่ทั่วโลกยอมรับ โดยเฉพาะบางสถาบันการเงินจะปล่อยเงินกู้เพื่อไปติดตั้งระบบโซล่าเซลล์ บังคับว่าต้องใช้โปรแกรม PVSYST ในการออกแบบระบบโซล่าเซลล์ จึงจะปล่อยกู้

การใช้งาน ต้องดาวโหลดโปรแกรม มาติดตั้งในคอมพิวเตอร์ ให้ทดลองใช้ฟรีได้ 30 วัน ราคา 1,325 U$/LICENSE

การใช้งานโปรแกรม PVSYST ค่อนข้างยาก และซับซ้อน โอกาสเหมาะจะมาแนะนำแบบง่ายๆ เอาแบบที่ใช้แบบพื้นๆ ครับ

5.โปรแกรม SAM : System Advisor Model>> https://sam.nrel.gov/  เป็นเครือญาตเดียวกับ โปรแกรม PVWATTS เพราะกระทรวงพลังงานสหรัฐอเมริกา สนับสนุนเหมือนกัน การใช้งานต้องดาวน์โหลด โปรแกรมมาติดตั้งในคอมพิวเตอร์ของเรา การใช้งานก็ค่องข้างยาก (หรือว่าผมยังลองเล่นไม่มากหรือป่าว ไม่แน่ใจ)

ที่เป็นจุดเด่นของ SAM ก็น่าจะเป็น โปรแกรมที่นำการวิเคราะห์ทางการเงิน มารวมอยู่ด้วย ทำให้ประมาณการจุดคุ้มทุน IRR , NPV ...ได้แบบเบ็ดเสร็จ

หากมีโอกาสได้ลองเล่นจนเชี่ยวแล้ว ก็จะมารีวิวอย่างละเอียดอีกซักรอบหนึ่ง